Để gắn kết thành công thế hệ kế nghiệp vào việc kinh doanh của gia đình thường phụ thuộc vào cách mà thế hệ lãnh đạo đương nhiệm hòa hợp giữa mục đích của cá nhân mình và con cái họ.
Chúng ta có thể dễ dàng nhận ra rằng có một sợi dây vô hình giữa sự "ảnh hưởng" và "kiểm soát" trong tiến trình thừa kế. Lấy một điển hình trong Thần thoại Hy Lạp, ngay cả chiến binh lừng lẫy Achilles luôn trong trạng thái kìm nén và cố chấp, hay hoàng tử Agamemnon đều không thích bị bắt phải làm gì.
Con người chúng ta tất cả đều chia sẻ bản năng của Achilles hay Agamemnon để hành động vì lợi ích của bản thân và chống lại thẩm quyền - nhưng khi nói đến sự kế nghiệp, các doanh nghiệp gia đình bỏ qua điều này.
Có thể nói, thách thức thường trực của những "người thừa kế" chính là "khoảng cách" giữa hai thế hệ. Đó không chỉ có sự khác biệt về độ tuổi mà còn là về độ tin cậy, bởi lẽ thế hệ kế nghiệp cần sẽ phải chứng tỏ bản thân mình trong mắt những thành viên cấp cao khác của công ty, hay các bên liên quan khác. Ngoài ra, còn có những khác biệt nhất định trong giao tiếp, quan điểm và thái độ sống giữa các thế hệ trong gia đình.
5 bước dưới đây sẽ giúp các doanh nghiệp gia đình có thể vượt qua những "khoảng trống" này, 5 bước này sẽ khắc phục bất kỳ sự khác biệt nào thông qua sự thảo luận cởi mở và trung thực:
#1: Hỗ trợ thế hệ kế nghiệp tham gia vào công việc kinh doanh của gia đình từ sớm
Lãnh đạo đương nhiệm có thể đưa ra trách nhiệm rõ ràng cho thế hệ kế tiếp trong việc lập ra các chương trình nghị sự tại các cuộc họp hội đồng gia đình nhằm nhanh chóng thiết lập niềm tin. "Người được chọn" có thể tham gia vào các cuộc họp này bằng cách quan sát họ từ khi còn nhỏ.
Thực hiện điều này sẽ có cả đôi đường. Một là điều này sẽ giúp đưa họ đến vị trí chiến lược của doanh nghiệp, tạo cho họ một cơ sở vững chắc để người kế nghiệp có thể đưa ra những đóng góp có giá trị trước khi họ tiếp quản. Hai là, nó giúp thu hẹp khoảng cách về quyền lực trong mắt của các thành viên lớn tuổi và nhân viên cao cấp - những thành viên này sẽ dễ đón nhận những đóng góp trong tương lai từ người mà họ có thể vẫn coi đó chỉ là "đứa con của ông chủ".
#2: Chia sẻ tầm nhìn
Hãy chia sẻ tầm nhìn, định hướng của công ty với các thành viên trẻ hơn, giúp họ tham gia và nhận thức rõ các giá trị của doanh nghiệp mình. Khi được trực tiếp chứng kiến các tác động tích cực của doanh nghiệp gia đình mình đối với cộng đồng rộng lớn ngoài xã hội, các thế hệ kế nghiệp sẽ được truyền cảm hứng nhiều hơn.
Điều quan trọng là họ phải nhận thức được đạo đức nằm sau quyết định kinh doanh của gia đình, và nhận ra những điều này phù hợp với tầm nhìn dài hạn của công ty.
# 3: Đầu tư vào giáo dục cho thế hệ kế nghiệp
Điều quan trọng nhất đó chính là sự chuẩn bị kĩ càng cho thế hệ tiếp nối những tinh thần, tri thức cần thiết nhất để sẵn sàng cho việc tiếp quản.
Một cách để làm việc này là tạo ra một "lộ trình" đào tạo nghiêm túc và kết hợp từ tất cả các kênh như: các chương trình dài hạn và nặng tính học thuật; hay các chương trình đặt nặng tính thực hành và chú trọng giải quyết các vấn đề cụ thể về năng lực; bên cạnh đó là việc đào tạo trực tiếp ngay trong môi trường đặc thù của doanh nghiệp…
Bên ngoài lớp học, họ có thể tiếp xúc với các hoạt động hàng ngày để điều hành một doanh nghiệp, và tận dụng cơ hội để phát triển mạng lưới chuyên nghiệp của mình thông qua các sự kiện thương mại và các cuộc họp hội đồng quản trị.
Các nghiên cứu gần đây cho thấy, một tỷ lệ lớn thế hệ tiếp theo trong các doanh nghiệp gia đình được giáo dục tốt sẽ quyết tâm đưa những gì họ đã học vào thực tiễn.
#4: Khuyến khích kết nối hợp tác
Việc phát triển lòng tin thông qua kết nối và hợp tác cũng rất cần thiết. Việc tạo điều kiện cho “người kế nghiệp” có một môi trường kết giao bạn bè, kết nối quan hệ xã hội là một chiến lược tốt của lãnh đạo đương nhiệm. Đây là kênh được rất ít người để ý nhưng đây cũng là kênh rất quan trọng, có tác động không nhỏ tới tư tưởng, nhận thức, định hướng, cách thức lựa chọn thông tin, mở rộng quan hệ… của người lãnh đạo kế nghiệp.
#5: Đem lại sự đổi mới
Các thế hệ tiếp nối thường tự tin các bậc cha anh khi nói đến công nghệ. Do đó, việc các lãnh đạo đương nhiệm tin tưởng họ và để họ chủ động là một cách hiệu quả để chứng minh tương lai kinh doanh.
Việc áp dụng các phần mềm, công nghệ mới có thể dẫn đến một quy trình hiệu quả hơn, các thế hệ tiếp theo cũng sẽ thúc đẩy văn hóa sáng tạo hơn và từ đó họ sẽ sẵn sàng thích ứng với thay đổi khi thời điểm chuyển giao quyền lực xảy ra.